Wie geblinddoekt naar de omgeving van Mirns wordt gebracht, denkt bij het afrukken van de gezichtsbedekking vermoedelijk dat hij aan de Ierse westkust is beland. Rondom het vlekje op de landkaart ligt een glooiend landschap en het uitzicht op het IJsselmeer is vanaf heuse kliffen soms spectaculair. Gaasterland vormt daarmee een opmerkelijk contrast met de rest van Friesland.
We beginnen de ontdekkingstocht door deze zuidwesthoek van de provincie in Oudemirdum. Op het dorpspleintje staat een kraam met vis van Urk. “Nou, we hebben een voorzitter van D66. Wat een drama, dat D66”, zucht de eigenaar tijdens het bakken van een kleine portie kibbeling. Zeventig Urkers stemden tijdens de laatste Kamerverkiezingen op de partij van oprichter Hans van Mierlo, maar deze visboer behoort daar overduidelijk niet bij. Zijn sterk gekruide kibbeling smaakt er niet minder om.
Vanuit Oudemirdum wijst een ANWB-bord de richting naar Mirns. Direct na die routewijzer neemt de stijging van de weg serieuze vormen aan. Je zou bijna een verkeersbord verwachten dat het stijgingspercentage aangeeft. Bovenop de helling staat een merkwaardige toren. Het blijkt een van de 136 luchtwachttorens die tijdens de Koude Oorlog overal in Nederland zijn geplaatst. De toren buiten Oudemirdum is de laatste die over is gebleven in Friesland. Hij staat meteen op het hoogste punt van Gaasterland, op de plek waar wandelaars aan een ommetje door het Joolderbos kunnen beginnen.
Veel indrukwekkender is het uitzicht aan de andere kant van de weg. Daar golft het IJsselmeer flink op deze donderdagmiddag. Alsof het de Zuiderzee nog een keer in de herinnering wil brengen. De blik op de golven blijkt nog maar een voorproefje van wat verderop langs de weg volgt. Bij Camping de Braamberg staan ondanks het miserabele weer een respectabel aantal campers. Even verderop is ook de parkeerplaats bij de Mirnser Klif behoorlijk gevuld. De bus van Kiteschool Loopy verraadt al waarom: ook van slecht weer profiteren sommige mensen. Het is uitstekend weer voor een middagje kitesurfen.
“Shit, geen coffee to go”, zegt een dame op het wandelpadje naar het strand tegen haar vriendin. Paviljoen ’t Mar is aan het verbouwen en dus zit zelfs een afhaalkoffietje er niet in. De dames moeten het met uitzicht op het IJsselmeer doen. Er is erger leed in de wereld. Net zoals de rest van Gaasterland dankt ook het Mirnser Klif haar verhoging aan de ijstijd, waarin het ijs vanuit het Noorden op het land werd gedrukt. Vanaf dezelfde parkeerplaats wandelen mensen ook het Rysterbosk in. “Wandelen onder imposante, eeuwenoude beuken”, prijst een bordje deze onderneming aan.
Voorbij het Mirnser Klif ligt, sommige dingen in het leven zijn logisch, Mirns. De klif is indrukwekkender dan het dorp, blijkt al snel. Al is de Klokketoren op het begraafplaatsje van een zeldzame schoonheid en komt de liefhebber van landschappen hier ook meer dan aan zijn trekken. Dit moet het meest Ierse stukje Nederland zijn. Alsof elk moment iemand in Gaelic tegen je gaat praten. Buiten bed & breakfast en kruidentuin De Reidikker ontdek ik verder geen ondernemingen in het dorp. Daarover beginnen zou een typisch geval van miereneuken in Mirns zijn.
Op de kruising merk ik dat Mirns min of meer aan Bakhuizen vastligt. Mijn aandacht wordt echter getrokken door het bord met daarop de richting ‘Rode Klif’. Dat ligt vijf kilometer verderop en blijkt niet alleen een letterlijk hoogtepunt te zijn. Het IJsselmeer buldert nog steeds, al zijn de golven vast niet zo bloeddorstig als de Friezen en de Hollanders die op deze plek in 1344 danig met elkaar in de clinch lagen. Drie keer raden wie deze ‘Slag bij Mirns’ won. “Leaver dea as slaef”, staat niet voor niets op de herdenkingssteen die hier in de jaren vijftig is neergezet ter herinnering aan de overwinning op de Hollanders.
Liever dood als slaaf, voor de lezers die het Fries niet machtig zijn…
Erik Driessen schrijft als De Tekstkenner veel over de brede regio Zwartewaterland, Steenwijk, Meppel en Noordoostpolder. Onder de naam van de Dorpentripper verkent hij Nederland ook buiten zijn eigen geboortegrond.